ได้บ้างดีกว่าไม่ได้อะไรเลย
การที่คนๆนั้นจะเลือกสิ่งที่มีมูลค่าหรือคุณค่าน้อยว่าแต่ว่าจะได้แน่ๆ ดีกว่าการเลือกสิ่งที่มีคุณค่าหรือมูลค่าสูงกว่า แต่ยังมีความไม่แน่นอนในการได้มาของสิ่งนั้นๆ
ประเภทสำนวน
"กำขี้ดีกว่ากำตด" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเทียบเพื่อสื่อความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่เป็นคำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่สำนวนที่มีความหมายเฉพาะที่ไม่สามารถแปลตรงตัวได้
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้เปรียบเทียบระหว่างสิ่งที่ไม่ดีสองอย่าง โดยชี้ให้เห็นว่า เมื่อต้องเลือกระหว่างสิ่งที่ไม่ดีสองอย่าง ก็ควรเลือกสิ่งที่เลวน้อยกว่า เพราะถึงแม้ขี้จะเป็นสิ่งสกปรก แต่ก็ยังดีกว่าตดซึ่งเป็นก๊าซที่จับต้องไม่ได้ หมายความว่า การเลือกสิ่งที่ยังพอมีค่าหรือเป็นรูปธรรมจับต้องได้ ยังดีกว่าสิ่งที่ไร้ค่าหรือไม่มีความแน่นอน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "กำขี้ดีกว่ากำตด" ในประโยค
- เขาตัดสินใจลงทุนในธุรกิจนี้ดีกว่า เพราะถึงจะกำไรน้อย แต่มีความเสี่ยงต่ำกว่า กำขี้ดีกว่ากำตด
- ฉันยอมทำงานเงินเดือนน้อยแต่มั่นคง ดีกว่าไปเสี่ยงกับธุรกิจที่ไม่แน่นอน กำขี้ดีกว่ากำตด นี่แหละ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"กำขี้ดีกว่ากำตด" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความที่มีลักษณะเปรียบเทียบอย่างเห็นได้ชัด (ระหว่าง 'ขี้' กับ 'ตด') เพื่อสื่อนัยที่ลึกซึ้งกว่าความหมายตรงตัว มีความหมายแฝงที่ต้องตีความเพิ่มเติมว่าให้เลือกสิ่งที่จับต้องได้ถึงแม้จะไม่ดี ดีกว่าสิ่งที่ไม่มีตัวตน
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
เป็นคำพังเพยที่ใช้เปรียบเทียบระหว่างของสองสิ่งที่ไม่พึงปรารถนา แต่หากต้องเลือก ให้เลือกสิ่งที่มีตัวตนจับต้องได้จะดีกว่าสิ่งที่ไม่มีตัวตน หรือจับต้องไม่ได้ แม้ว่าจะเป็นสิ่งที่ไม่ดีก็ตาม เปรียบได้กับการเลือกเอาประโยชน์แม้เพียงเล็กน้อยที่แน่นอนดีกว่าความเสี่ยงที่จะไม่ได้อะไรเลย
ตัวอย่างการใช้สำนวน "กำขี้ดีกว่ากำตด" ในประโยค
- ถึงจะได้เงินเดือนน้อย แต่มันก็เหมือนกำขี้ดีกว่ากำตด อย่างน้อยก็ยังมีงานทำดีกว่าตกงานไม่มีรายได้เลย
- การลงทุนในหุ้นกลุ่มนี้ตอนนี้ ก็คล้ายกับกำขี้ดีกว่ากำตด อย่างน้อยยังมีโอกาสได้ผลตอบแทนบ้าง ดีกว่าปล่อยเงินทิ้งไว้เฉยๆ ให้เงินเฟ้อกัดกิน
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
