อย่าประมาททะเล แค่คืบแค่ศอกก็ทะเล ตกไปก็มีหวังจมน้ำตายทั้งนั้น
ประเภทสำนวน
"คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงแบบสุภาษิต และไม่ใช่คำหรือวลีเฉพาะที่แปลตรงตัวไม่ได้แบบสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้มีที่มาจากการเปรียบเทียบความลำบากในการเดินทางในน้ำที่ลึก ไม่ว่าจะลงไปแค่คืบ (ประมาณ 1 คืบมือ) หรือลึกถึงศอก (ลึกถึงข้อศอก) ก็ยังคงเป็นน้ำทะเลที่อันตรายเหมือนกัน ใช้สื่อถึงสถานการณ์ที่ไม่ว่าจะทำอะไรหรือตัดสินใจอย่างไร ก็มีความยากลำบากหรือเสี่ยงอันตรายพอๆ กัน ไม่มีทางเลือกที่ดีกว่ากัน
ตัวอย่างการใช้สำนวน "คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล" ในประโยค
- เธอจะเลือกทำงานที่บริษัทไหนก็เหมือนกันนั่นแหละ คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล ทั้งสองที่ก็ให้เงินเดือนและสวัสดิการพอๆ กัน
- จะซื้อรถยี่ห้อไหนตอนนี้ก็ คืบก็ทะเล ศอกก็ทะเล ราคาน้ำมันแพงขนาดนี้ ยังไงก็ต้องจ่ายเยอะอยู่ดี
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
