จุดไต้ตำตอ

คำสุภาษิต

หมายถึง พูด/ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง โดยเอาเจ้าของเรื่องเข้ามายุ่งเกี่ยวอย่างไม่รู้ตัว

หมายถึง พูดหรือทําสิ่งใดสิ่งหนึ่งบังเอิญไปโดนเอาเจ้าตัวหรือผู้ที่เป็นเจ้าของเรื่องนั้นเข้าโดยผู้พูดหรือผู้ทําไม่รู้ตัว

หมายถึง พูดหรือทำบังเอิญไปโดนเจ้าของเรื่องโดยผู้พูดนั้นไม่รู้ตัว

ประเภทสำนวน

"จุดไต้ตำตอ" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นสำนวนที่มีความหมายเฉพาะ ไม่สามารถเข้าใจได้จากการแปลความหมายตรงตัว ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่การเปรียบเทียบเชิงพฤติกรรมแบบคำพังเพย

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สำนวนนี้มาจากการเปรียบเทียบกับการจุดไฟที่ตอไม้ ซึ่งตอไม้คือส่วนของต้นไม้ที่เหลืออยู่หลังจากตัดต้นไม้ออกไปแล้ว เมื่อจุดไฟที่ตอไม้แห้ง ไฟจะค่อยๆ ลุกไหม้และยาวนาน เปรียบเหมือนการพูดจาส่อเสียด ยุแหย่ให้เกิดความแตกแยก หรือทำให้เรื่องเล็กกลายเป็นเรื่องใหญ่

ตัวอย่างการใช้สำนวน "จุดไต้ตำตอ" ในประโยค

  • เขาชอบจุดไต้ตำตอให้เพื่อนร่วมงานทะเลาะกัน จนตอนนี้ไม่มีใครอยากคบด้วย
  • อย่าไปจุดไต้ตำตอให้พี่น้องเขาแตกคอกันเลย เรื่องมันจบไปแล้ว

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

ประเภทสำนวน

"จุดไต้ตำตอ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงแบบสุภาษิต และไม่ใช่เพียงวลีเฉพาะแบบสำนวนไทยทั่วไป แต่เป็นการเปรียบเปรยการกระทำบางอย่างกับการจุดไฟส่องตอไม้

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สำนวนนี้มีที่มาจากการจุดไฟ (ไต้) เพื่อส่องดูตอไม้ ซึ่งเป็นสิ่งที่เห็นได้ชัดเจนอยู่แล้ว ไม่จำเป็นต้องใช้ไฟส่อง เปรียบเหมือนการอธิบายหรือชี้แจงสิ่งที่ชัดเจนอยู่แล้วให้ยืดยาว เป็นการกระทำที่เกินความจำเป็นและไม่ก่อให้เกิดประโยชน์เพิ่มเติม

ตัวอย่างการใช้สำนวน "จุดไต้ตำตอ" ในประโยค

  • เขาอธิบายวิธีใช้มือถือให้คนรุ่นใหม่ฟังอย่างละเอียดยืดยาว ก็เหมือนจุดไต้ตำตอเท่านั้นเอง เพราะคนรุ่นใหม่รู้วิธีใช้ดีอยู่แล้ว
  • การที่อาจารย์ต้องมาอธิบายเรื่องง่ายๆ ซ้ำไปซ้ำมาให้นักศึกษาปีสุดท้าย เปรียบเสมือนการจุดไต้ตำตอ เสียเวลาโดยใช่เหตุ

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

ประเภทสำนวน

"จุดไต้ตำตอ" จัดว่าเป็น สำนวนไทย เพราะว่า เป็นวลีเฉพาะที่มีความหมายพิเศษ ไม่สามารถแปลความหมายได้ตรงตัว ต้องเข้าใจความหมายเฉพาะในภาษาไทย หากแปลตรงตัวจะไม่เข้าใจความหมายที่แท้จริง

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สำนวนนี้มีที่มาจากการจุดไต้ (ไม้ขีดไฟหรือเทียนไขที่จุดให้เกิดไฟ) บนตำตอ (ตอไม้) ซึ่งเป็นวัสดุที่ติดไฟได้ง่าย เปรียบเหมือนการทำให้คนที่มีอารมณ์พร้อมจะโกรธหรือโมโหอยู่แล้ว ให้โกรธหรือระเบิดอารมณ์ออกมาด้วยการยั่วยุ หรือพูดในสิ่งที่ทำให้คนนั้นโกรธมากขึ้น

ตัวอย่างการใช้สำนวน "จุดไต้ตำตอ" ในประโยค

  • หมอนั่นกำลังโกรธ เธออย่าไปจุดไต้ตำตอให้เขาโมโหหนักกว่าเดิม
  • พอรู้ว่าแฟนเขากำลังโกรธเรื่องงาน แทนที่จะปลอบ กลับไปพูดเรื่องที่เขาทำงานผิดพลาด นี่มันจุดไต้ตำตอชัดๆ
  • ตอนนี้คุณพ่อกำลังอารมณ์ไม่ดี ใครไปพูดเรื่องค่าเทอมขึ้นก็เหมือนจุดไต้ตำตอเลยนะ

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

จุดไต้ตำตอ หมายถึง?

พจนานุกรมไทย จุดไต้ตำตอ หมายถึง:

  1. (สํา) ก. พูดหรือทําสิ่งใดสิ่งหนึ่งบังเอิญไปโดนเอาเจ้าตัวหรือผู้ที่เป็นเจ้าของเรื่องนั้นเข้าโดยผู้พูดหรือผู้ทําไม่รู้ตัว.

 หมายเหตุ

คำสุภาษิต หรือ สำนวนสุภาษิต คือ คำในภาษาไทยที่ใช้ในการสื่อสารเชิงเปรียบเทียบอุปมาอุปมัย มักมีความหมายในการตักเตือนสั่งสอนในทางบวก มีความหมายที่ดี เช่น รักยาวให้บั่นรักสั้นให้ต่อ น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ

สำนวนไทย หมายถึง ถ้อยคำ กลุ่มคำ หรือประโยคที่ไม่ได้แปลความหมายตรง ๆ แต่มีความหมายเชิงเปรียบเทียบแฝงอยู่ เช่น สอนจระเข้ให้ว่ายนํ้า รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง

คำพังเพย หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวเป็นกลาง ๆ เพื่อให้ตีความเข้ากับเรื่อง มีความหมายแฝงอยู่ อาจเป็นคำที่ใช้สื่อในทางเปรียบเปรย หรือในทำนองเสียดสี เช่น กระต่ายตื่นตูม เสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย

 ภาพประกอบจุดไต้ตำตอ

  • คำสุภาษิต: จุดไต้ตำตอ หมายถึง?, หมายถึง พูด/ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง โดยเอาเจ้าของเรื่องเข้ามายุ่งเกี่ยวอย่างไม่รู้ตัว คำกริยา จุด สิ่งของ ไต้ ธรรมชาติ ตำตอ, ไม้ หมวด สำนวนไทย
  • คำสุภาษิต: จุดไต้ตำตอ หมายถึง?, หมายถึง พูดหรือทําสิ่งใดสิ่งหนึ่งบังเอิญไปโดนเอาเจ้าตัวหรือผู้ที่เป็นเจ้าของเรื่องนั้นเข้าโดยผู้พูดหรือผู้ทําไม่รู้ตัว คำกริยา จุด สิ่งของ ไต้, ตำตอ ธรรมชาติ ตอไม้ หมวด คำพังเพย
  • คำสุภาษิต: จุดไต้ตำตอ หมายถึง?, หมายถึง พูดหรือทำบังเอิญไปโดนเจ้าของเรื่องโดยผู้พูดนั้นไม่รู้ตัว คำกริยา จุด สิ่งของ ไต้, ตำตอ หมวด สำนวนไทย

 คำสุภาษิตที่คล้ายกัน