นายว่า ขี้ข้าพลอย

ประเภทสำนวน

"นายว่า ขี้ข้าพลอย" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นการเปรียบเปรยพฤติกรรมของผู้คนที่คล้อยตามผู้อื่นโดยขาดการคิดพิจารณาด้วยตนเอง มีลักษณะเป็นข้อความเปรียบเทียบที่ต้องตีความเพิ่มเติม

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สำนวนนี้หมายถึง การที่คนผู้น้อยหรือลูกน้องพูดหรือทำอะไรตามนายหรือเจ้านายไปเสียทุกอย่าง โดยไม่ได้คิดไตร่ตรองด้วยตนเอง ซึ่งเป็นพฤติกรรมการประจบเอาใจหรือเห็นด้วยโดยไร้เหตุผล เพียงเพราะต้องการให้ตนเป็นที่ยอมรับจากผู้มีอำนาจเหนือกว่า

ตัวอย่างการใช้สำนวน "นายว่า ขี้ข้าพลอย" ในประโยค

• ในที่ประชุม เมื่อผู้อำนวยการพูดว่าแผนงานนี้ดี ลูกน้องก็พากันเห็นด้วยหมด นี่มันแบบนายว่า ขี้ข้าพลอยชัดๆ
• การที่พวกเราเห็นด้วยกับทุกความคิดของหัวหน้าโดยไม่กล้าแสดงความเห็นที่แตกต่าง เป็นลักษณะของนายว่า ขี้ข้าพลอย ซึ่งไม่เป็นผลดีต่อองค์กรในระยะยาว

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี