เมื่อมีโอกาสหรือเมื่อโอกาสมาถึงก็จงรีบคว้าหรือรีบทำ
สมัยก่อนเราใช้น้ำในแม่น้ำลำคลองเพื่ออุปโภคบริโภค เมื่อถึงเวลาน้ำขึ้น น้ำจะเต็มฝั่งใสสะอาดและตักได้ง่าย แต่เวลาน้ำลง น้ำจะแห้งขอดและขุ่นเพราะโคลนตมที่ก้นท้องน้ำ คนสมัยก่อนจึงมักรีบตักน้ำไว้ใช้เมื่อน้ำกำลังขึ้นนั่นเอง
เมื่อเวลามีบุญมีวาสนา อย่างจะทำความดีอะไรก็รีบทำ ๆ เสีย
ประเภทสำนวน
"น้ำขึ้นให้รีบตัก" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนโดยตรง มีความชัดเจนในตัวเอง สอนให้รู้จักฉวยโอกาสเมื่อโอกาสมาถึง ไม่ต้องตีความเพิ่มเติม เข้าใจได้ทันทีตามความหมายตรงๆ
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้มีที่มาจากวิถีชีวิตริมน้ำของคนไทยในอดีต เมื่อน้ำขึ้นสูงถึงบริเวณบ้าน ชาวบ้านจะรีบตักน้ำไว้ใช้ เพราะเป็นน้ำที่สะอาดกว่าน้ำตามปกติ แล้วเมื่อน้ำลงก็จะไม่สามารถตักได้อีก สะท้อนแนวคิดเรื่องการไม่ประมาทต่อเวลาและโอกาสที่ผ่านเข้ามา
ตัวอย่างการใช้สำนวน "น้ำขึ้นให้รีบตัก" ในประโยค
- เธอได้ทุนไปเรียนต่อต่างประเทศแล้ว น้ำขึ้นให้รีบตัก อย่ารอช้าเลย โอกาสดีๆ แบบนี้ไม่ได้มีบ่อยๆ
- ตอนนี้ธุรกิจของเรากำลังไปได้ดี น้ำขึ้นให้รีบตัก เราควรขยายกิจการตอนนี้เลย
- คุณพ่อมักสอนลูกๆ เสมอว่า น้ำขึ้นให้รีบตัก เมื่อมีโอกาสที่ดีต้องรีบคว้าไว้ไม่เช่นนั้นจะเสียใจภายหลัง
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"น้ำขึ้นให้รีบตัก" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นสุภาษิตเพราะเป็นคำสอนที่ชัดเจนโดยตรง สอนให้คนรู้จักฉวยโอกาสเมื่อถึงเวลาที่เหมาะสม ไม่ต้องตีความเพิ่มเติม เข้าใจความหมายได้ทันที และให้ข้อคิดที่เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้มีที่มาจากชีวิตของคนไทยในอดีตที่ต้องใช้น้ำในการดำรงชีวิต โดยเฉพาะชาวนาชาวไร่ที่พึ่งพาน้ำจากแหล่งน้ำธรรมชาติ เมื่อน้ำขึ้น (น้ำท่วมหรือน้ำมาก) ก็ต้องรีบตักเก็บไว้ใช้ เพราะเมื่อน้ำลดหรือแห้งไปแล้ว จะไม่มีโอกาสได้น้ำนั้นอีก เปรียบเสมือนโอกาสที่มาถึง เราต้องรีบคว้าไว้
ตัวอย่างการใช้สำนวน "น้ำขึ้นให้รีบตัก" ในประโยค
- เมื่อบริษัทเปิดรับสมัครพนักงานตำแหน่งที่คุณต้องการ คุณควรรีบสมัครทันที น้ำขึ้นให้รีบตัก อย่ารอช้า
- ตอนนี้ทองกำลังราคาลง น้ำขึ้นให้รีบตัก หากมีเงินเก็บก็น่าจะซื้อเก็บไว้ได้แล้ว
- ช่วงที่ลูกค้ากำลังสนใจสินค้าของเรา น้ำขึ้นให้รีบตัก ควรเร่งทำการตลาดให้เต็มที่
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"น้ำขึ้นให้รีบตัก" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นข้อความที่มีลักษณะเป็นคำสอนโดยตรง ให้คำแนะนำแก่ผู้ฟังชัดเจนว่าควรทำอย่างไร ไม่ต้องตีความซับซ้อน เข้าใจได้ทันที ซึ่งเป็นลักษณะเด่นของสุภาษิต
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
มาจากวิถีชีวิตของคนไทยสมัยก่อนที่อาศัยอยู่ริมน้ำ น้ำเป็นปัจจัยสำคัญสำหรับการอุปโภคบริโภค เมื่อน้ำขึ้นสูงจะสะดวกในการตักใช้ ไม่ต้องก้มลงไปในที่ลึก สุภาษิตนี้จึงสอนให้รู้จักฉวยโอกาสที่เหมาะสม เมื่อโอกาสดีมาถึงควรรีบคว้าไว้ เพราะโอกาสดีๆ อาจไม่ได้มีอยู่ตลอดเวลา
ตัวอย่างการใช้สำนวน "น้ำขึ้นให้รีบตัก" ในประโยค
- บริษัทกำลังรับสมัครพนักงานตำแหน่งที่คุณอยากทำมานาน น้ำขึ้นให้รีบตัก รีบส่งใบสมัครไปเลยนะ
- ตอนนี้สินค้าลดราคาพิเศษ น้ำขึ้นให้รีบตัก เพราะโปรโมชั่นนี้มีแค่วันนี้วันเดียว
- ที่ดินแถวนี้กำลังจะมีรถไฟฟ้าผ่าน ราคายังไม่สูงมาก น้ำขึ้นให้รีบตัก ถ้าสนใจลงทุนก็รีบตัดสินใจ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
