เมื่ออะไร ๆ ต้องอาศัยเขา ก็ต้องตามใจเขา ถ้าไปขัดใจเขา เขาอาจไม่ช่วยเราหรือไล่เราออกก็ได้
ประเภทสำนวน
"ลงเรือแป๊ะ ต้องตามใจแป๊ะ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม และสื่อถึงสถานการณ์หนึ่งโดยเปรียบเทียบกับการลงเรือของแป๊ะ
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากยุคก่อนที่การคมนาคมทางน้ำเป็นเรื่องสำคัญ โดยเฉพาะในชุมชนจีน มีชาวจีน (ที่เรียกว่า 'แป๊ะ') เป็นเจ้าของเรือรับจ้าง เมื่อผู้โดยสารตัดสินใจลงเรือของเขาแล้ว ก็จำเป็นต้องปฏิบัติตามกฎและเงื่อนไขของเจ้าของเรือโดยไม่มีทางเลือก เพราะไม่สามารถลงจากเรือกลางทางได้
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ลงเรือแป๊ะ ต้องตามใจแป๊ะ" ในประโยค
- เธอตัดสินใจทำงานกับบริษัทนี้แล้ว ก็ต้องทำตามกฎระเบียบของเขา ลงเรือแป๊ะ ต้องตามใจแป๊ะ
- พอเข้ามาเป็นนักศึกษาแล้ว ก็ต้องเชื่อฟังอาจารย์และปฏิบัติตามกฎของมหาวิทยาลัย ลงเรือแป๊ะ ต้องตามใจแป๊ะ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี