รนหาเรื่องเดือดร้อน รำคาญใส่ตน
รนหาเรื่องเดือดร้อนมาสู่ตนเอง
ประเภทสำนวน
"หาเหาใส่หัว" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นถ้อยคำที่มีลักษณะเปรียบเทียบหรือเปรียบเปรย มีความหมายแฝงที่ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และมีความหมายมากกว่าการแปลตรงตัว
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้เปรียบเทียบจากการกระทำของคนที่นำเหา (ซึ่งเป็นสิ่งน่ารำคาญและเป็นปัญหา) มาใส่ในผมตัวเอง ซึ่งเป็นการกระทำที่ไร้เหตุผลและสร้างความลำบากให้ตนเองโดยไม่จำเป็น เปรียบเหมือนกับคนที่ไปหาเรื่องยุ่งยากหรือปัญหามาให้ตัวเองทั้งที่ไม่จำเป็นต้องเกี่ยวข้อง
ตัวอย่างการใช้สำนวน "หาเหาใส่หัว" ในประโยค
- เธอไม่เกี่ยวข้องอะไรกับเรื่องนี้เลย อย่าไปหาเหาใส่หัวเลย เดี๋ยวจะเดือดร้อนตัวเอง
- การไปยุ่งกับปัญหาของคนอื่นโดยที่เขาไม่ได้ขอความช่วยเหลือ ก็เหมือนกับการหาเหาใส่หัวนั่นแหละ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"หาเหาใส่หัว" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝง ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่เพียงคำหรือวลีเฉพาะแบบสำนวนไทย แต่เป็นการเปรียบเปรยพฤติกรรมที่แสดงออก
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สำนวนนี้มีที่มาจากการเปรียบเทียบกับการนำเหามาใส่หัวตัวเอง ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่มีใครอยากทำโดยปกติ เพราะเหาเป็นสิ่งที่สร้างความรำคาญและปัญหา สะท้อนให้เห็นถึงพฤติกรรมที่นำปัญหาหรือความยุ่งยากมาให้ตัวเองโดยไม่จำเป็น ทั้งที่ไม่มีเรื่องอะไรก็ไปหาเรื่องมาทำให้ตัวเองลำบากหรือวุ่นวาย
ตัวอย่างการใช้สำนวน "หาเหาใส่หัว" ในประโยค
- น้องไม่เกี่ยวข้องอะไรกับเรื่องนี้เลย แต่ดันเข้าไปแสดงความคิดเห็นจนโดนด่า นี่คือการหาเหาใส่หัวชัดๆ
- อยู่ดีๆ ก็ไปถามเรื่องเงินเดือนของเพื่อนร่วมงาน แล้วมาเครียดว่าทำไมคนอื่นได้มากกว่า นี่มันหาเหาใส่หัวตัวเองชัดๆ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
