อย่าฟื้นฝอยหาตะเข็บ

คำสุภาษิต

หมายถึง อย่ารื้อเอาเรื่องเก่า ๆ ที่ล่วงเลยไปแล้วขึ้นมาพูดให้สะเทือนใจกัน

หมายเหตุ ฝอย ในที่นี้หมายถึง มูลฝอย กุมฝอย ตะเข็บ คล้ายตะขาบ แต่ตัวเล็กกว่ามาก ชอบอยู่ตามกุมฝอย

ประเภทสำนวน

"อย่าฟื้นฝอยหาตะเข็บ" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นข้อความที่มีลักษณะเป็นคำสอนหรือข้อเตือนใจโดยตรง ใช้รูปประโยคที่สื่อถึงการห้ามหรือแนะนำไม่ให้กระทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง (อย่า...) และมีความหมายสมบูรณ์ในตัวเอง สามารถเข้าใจได้ทันทีว่าเป็นการสอนไม่ให้รื้อฟื้นเรื่องเก่าขึ้นมาพิจารณาใหม่โดยไม่จำเป็น

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สำนวนนี้มีที่มาจากการเย็บผ้า โดย 'ฝอย' คือเศษด้ายหรือเส้นใยผ้าที่หลุดลุ่ย ส่วน 'ตะเข็บ' คือรอยเย็บผ้า การ 'ฟื้นฝอยหาตะเข็บ' จึงเปรียบเสมือนการรื้อเอาเศษผ้าที่หลุดลุ่ยมาตรวจสอบดูว่ามาจากตะเข็บตรงไหน ซึ่งเป็นการกระทำที่เสียเวลาและไม่มีประโยชน์ สำนวนนี้จึงใช้สอนไม่ให้นำเรื่องเก่าที่จบไปแล้วมารื้อฟื้นขึ้นมาพิจารณาใหม่ เพราะอาจทำให้เกิดปัญหาหรือความขัดแย้งขึ้นอีก

ตัวอย่างการใช้สำนวน "อย่าฟื้นฝอยหาตะเข็บ" ในประโยค

  • พวกเราเพิ่งคืนดีกัน อย่าฟื้นฝอยหาตะเข็บด้วยการพูดถึงเรื่องทะเลาะกันเมื่อเดือนที่แล้วอีกเลย
  • เรื่องนี้เราตกลงกันเรียบร้อยแล้ว อย่าฟื้นฝอยหาตะเข็บ มาพูดอีกเลย มันจะทำให้ทุกคนไม่สบายใจกันอีกรอบ

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

 หมายเหตุ

คำสุภาษิต หรือ สำนวนสุภาษิต คือ คำในภาษาไทยที่ใช้ในการสื่อสารเชิงเปรียบเทียบอุปมาอุปมัย มักมีความหมายในการตักเตือนสั่งสอนในทางบวก มีความหมายที่ดี เช่น รักยาวให้บั่นรักสั้นให้ต่อ น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ

สำนวนไทย หมายถึง ถ้อยคำ กลุ่มคำ หรือประโยคที่ไม่ได้แปลความหมายตรง ๆ แต่มีความหมายเชิงเปรียบเทียบแฝงอยู่ เช่น สอนจระเข้ให้ว่ายนํ้า รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง

คำพังเพย หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวเป็นกลาง ๆ เพื่อให้ตีความเข้ากับเรื่อง มีความหมายแฝงอยู่ อาจเป็นคำที่ใช้สื่อในทางเปรียบเปรย หรือในทำนองเสียดสี เช่น กระต่ายตื่นตูม เสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย

 ภาพประกอบอย่าฟื้นฝอยหาตะเข็บ

  • คำสุภาษิต: อย่าฟื้นฝอยหาตะเข็บ หมายถึง?, หมายถึง อย่ารื้อเอาเรื่องเก่า ๆ ที่ล่วงเลยไปแล้วขึ้นมาพูดให้สะเทือนใจกัน หมายเหตุ ฝอย ในที่นี้หมายถึง มูลฝอย กุมฝอย ตะเข็บ คล้ายตะขาบ แต่ตัวเล็กกว่ามาก ชอบอยู่ตามกุมฝอย คำกริยา ฟื้น, หา สิ่งของ ฝอย, ตะเข็บ หมวด สุภาษิต

 คำสุภาษิตที่คล้ายกัน