อย่าเห็นขี้ดีกว่าไส้

คำสุภาษิต

หมายถึง อย่าเห็นผู้อื่นดีกว่าญาติพี่น้องลูกหลานของตน

ประเภทสำนวน

"อย่าเห็นขี้ดีกว่าไส้" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเทียบที่ต้องตีความเพิ่มเติม มีลักษณะเปรียบเปรยเพื่อสอนใจ ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่สำนวนเฉพาะที่แปลตรงตัวไม่ได้

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

คำพังเพยนี้มีที่มาจากการเปรียบเทียบระหว่าง 'ขี้' (อุจจาระ) และ 'ไส้' (ลำไส้) ซึ่งขี้เป็นของเสียที่ร่างกายขับออกมา ส่วนไส้เป็นอวัยวะสำคัญในร่างกาย สำนวนนี้สอนว่าไม่ควรให้ความสำคัญกับสิ่งเลวร้ายหรือไร้ค่ามากกว่าสิ่งที่มีคุณค่าอย่างแท้จริง หรือไม่ควรเห็นคนนอกดีกว่าคนในครอบครัว

ตัวอย่างการใช้สำนวน "อย่าเห็นขี้ดีกว่าไส้" ในประโยค

  • น้องชายทำงานหาเงินช่วยครอบครัวมาตลอด แต่พอมีเพื่อนมาชวนไปเที่ยว เธอกลับไม่ฟังคำเตือนของน้องเลย อย่าเห็นขี้ดีกว่าไส้นะ คนในครอบครัวย่อมหวังดีกับเรามากกว่าคนนอก
  • พ่อแม่ตักเตือนเรื่องคบเพื่อน แต่เธอกลับไม่เชื่อ จนต้องเดือดร้อน นี่แหละที่เขาว่า อย่าเห็นขี้ดีกว่าไส้

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

 หมายเหตุ

คำสุภาษิต หรือ สำนวนสุภาษิต คือ คำในภาษาไทยที่ใช้ในการสื่อสารเชิงเปรียบเทียบอุปมาอุปมัย มักมีความหมายในการตักเตือนสั่งสอนในทางบวก มีความหมายที่ดี เช่น รักยาวให้บั่นรักสั้นให้ต่อ น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ

สำนวนไทย หมายถึง ถ้อยคำ กลุ่มคำ หรือประโยคที่ไม่ได้แปลความหมายตรง ๆ แต่มีความหมายเชิงเปรียบเทียบแฝงอยู่ เช่น สอนจระเข้ให้ว่ายนํ้า รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง

คำพังเพย หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวเป็นกลาง ๆ เพื่อให้ตีความเข้ากับเรื่อง มีความหมายแฝงอยู่ อาจเป็นคำที่ใช้สื่อในทางเปรียบเปรย หรือในทำนองเสียดสี เช่น กระต่ายตื่นตูม เสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย

 ภาพประกอบอย่าเห็นขี้ดีกว่าไส้

  • คำสุภาษิต: อย่าเห็นขี้ดีกว่าไส้ หมายถึง?, หมายถึง อย่าเห็นผู้อื่นดีกว่าญาติพี่น้องลูกหลานของตน คำนาม ขี้ อวัยวะ ไส้ ครอบครัว ครอบครัว หมวด คำพังเพย

 คำสุภาษิตที่คล้ายกัน