เลือกไปเลือกมา ในที่สุดมักจะไปได้ที่ไม่ดี
มักใช้ในกรณีเลือกคู่ เลือกไปเลือกมาในที่สุดไปได้คนที่ไม่ดีมาเป็นคู่ครอง แร่ในที่นี้หมายถึงขี้แร่ หรือแร่เลว ๆ ที่ไม่มีค่าอะไรกัน
ประเภทสำนวน
"เลือกนักมักได้แร่" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความที่เปรียบเปรยเพื่อแสดงนัยเกี่ยวกับพฤติกรรมการเลือกมากจนพลาดโอกาส ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต แต่ต้องตีความหมายแฝง และไม่ใช่วลีเฉพาะที่ไม่สามารถเข้าใจความหมายได้เลยเหมือนสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้สะท้อนความคิดที่ว่า คนที่เลือกมากเกินไป มักจะพลาดโอกาสที่ดี สุดท้ายแล้วอาจได้สิ่งที่ด้อยค่ากว่า เปรียบเสมือนการแสวงหาแร่ที่มีค่า แต่เมื่อเลือกมากไปก็ไม่ได้แร่ดีๆ ใช้เตือนคนที่ชอบเลือกมากในเรื่องต่างๆ จนพลาดโอกาสดีๆ ที่ผ่านเข้ามา
ตัวอย่างการใช้สำนวน "เลือกนักมักได้แร่" ในประโยค
- พี่สาวเธอนี่ เลือกนักมักได้แร่ คนดีๆ มาจีบก็ไม่เอา พอตัดสินใจจะแต่งงาน ก็ได้ผัวขี้เมาติดการพนัน
- แนะนำงานให้ตั้งหลายที่ไม่ไปสักที่ ตอนนี้ตกงานมาสามเดือนแล้ว นี่แหละ เลือกนักมักได้แร่
- คนเราเลือกนักมักได้แร่ ถ้าอยากได้คู่ครองที่ดี ก็อย่าตั้งมาตรฐานสูงเกินไป เดี๋ยวจะอยู่เป็นโสดไปตลอดชีวิต
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"เลือกนักมักได้แร่" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความที่มีลักษณะการเปรียบเทียบแฝงข้อคิด ต้องตีความเพิ่มเติมจากความหมายตรงตัว ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่วลีเฉพาะที่มีความหมายพิเศษเหมือนสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้มีความหมายเปรียบเปรยถึงการที่คนเรามักจะเลือกมากเกินไปจนพลาดโอกาสที่ดี สุดท้ายกลับได้สิ่งที่ด้อยคุณค่ากว่า คำว่า 'แร่' หมายถึงสิ่งที่มีค่าน้อยกว่า 'ทอง' ซึ่งเป็นสิ่งล้ำค่า แสดงความเสียดายที่ไม่ยอมรับสิ่งที่ดีในตอนแรก จนสุดท้ายได้สิ่งที่ด้อยค่ากว่า
ตัวอย่างการใช้สำนวน "เลือกนักมักได้แร่" ในประโยค
- น้องมีนารับรองเลยว่า การที่เธอเลือกนักมักได้แร่ ปฏิเสธหนุ่มๆ ที่มาจีบไปหลายคน สุดท้ายต้องมาเสียใจที่ได้คนไม่ดีอย่างที่คิด
- พี่สาวผมเลือกนักมักได้แร่ ตอนมีคนมาทาบทามซื้อที่ดินราคาดี ไม่ยอมขาย พอตัดสินใจจะขายทีหลัง ราคาที่ดินกลับตกลงเยอะมาก
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
