เล่นกับหมา หมาเลียปาก เล่นกับสาก สากต่อยหัว

คำสุภาษิต

หมายถึง ถ้าลดตัวไปเล่นหัวกับคนชั้นต่ำกว่า เขาก็อาจตีเสมอทำลวนลามเอา

หมายเหตุ สากในที่นี้หมายถึงสากตำข้าวที่เขาพิงไว้ ถ้าใครซุกซนไปจับต้องเข้า สากอาจเลื่อนล้มทับถูกหัวถูกหูก็ได้

ประเภทสำนวน

"เล่นกับหมา หมาเลียปาก เล่นกับสาก สากต่อยหัว" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นข้อความเปรียบเทียบที่มีความหมายแฝงต้องตีความ โดยมีโครงสร้างการเปรียบเทียบระหว่างการเล่นกับหมากับการเล่นกับสาก เพื่อแสดงผลลัพธ์ที่แตกต่างกัน ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่วลีเฉพาะที่ต้องตีความพิเศษเหมือนสำนวนไทย

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

คำพังเพยนี้มีแนวคิดในการเปรียบเทียบผลที่ได้จากการคบหาสมาคมกับคนต่างประเภท หมาเป็นตัวแทนของคนใจดี มีน้ำใจ ส่วนสากเป็นตัวแทนของคนหยาบช้า ไร้น้ำใจ การคบคนดีจะได้รับสิ่งดีตอบแทน (หมาเลียปาก) แต่การคบคนไม่ดีจะได้รับความเดือดร้อน (สากต่อยหัว)

ตัวอย่างการใช้สำนวน "เล่นกับหมา หมาเลียปาก เล่นกับสาก สากต่อยหัว" ในประโยค

  • พ่อแม่มักเตือนลูกว่าให้เลือกคบเพื่อนดีๆ เพราะเล่นกับหมา หมาเลียปาก เล่นกับสาก สากต่อยหัว เลือกคบคนผิดอาจทำให้ชีวิตพังได้
  • คนเราต้องรู้จักเลือกคบคน เล่นกับหมา หมาเลียปาก เล่นกับสาก สากต่อยหัว ถ้าเลือกคบคนไม่ดี สุดท้ายต้องเดือดร้อนแน่นอน

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

 หมายเหตุ

คำสุภาษิต หรือ สำนวนสุภาษิต คือ คำในภาษาไทยที่ใช้ในการสื่อสารเชิงเปรียบเทียบอุปมาอุปมัย มักมีความหมายในการตักเตือนสั่งสอนในทางบวก มีความหมายที่ดี เช่น รักยาวให้บั่นรักสั้นให้ต่อ น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ

สำนวนไทย หมายถึง ถ้อยคำ กลุ่มคำ หรือประโยคที่ไม่ได้แปลความหมายตรง ๆ แต่มีความหมายเชิงเปรียบเทียบแฝงอยู่ เช่น สอนจระเข้ให้ว่ายนํ้า รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง

คำพังเพย หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวเป็นกลาง ๆ เพื่อให้ตีความเข้ากับเรื่อง มีความหมายแฝงอยู่ อาจเป็นคำที่ใช้สื่อในทางเปรียบเปรย หรือในทำนองเสียดสี เช่น กระต่ายตื่นตูม เสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย

 ภาพประกอบเล่นกับหมา หมาเลียปาก เล่นกับสาก สากต่อยหัว

  • คำสุภาษิต: เล่นกับหมา หมาเลียปาก เล่นกับสาก สากต่อยหัว หมายถึง?, หมายถึง ถ้าลดตัวไปเล่นหัวกับคนชั้นต่ำกว่า เขาก็อาจตีเสมอทำลวนลามเอา หมายเหตุ สากในที่นี้หมายถึงสากตำข้าวที่เขาพิงไว้ ถ้าใครซุกซนไปจับต้องเข้า สากอาจเลื่อนล้มทับถูกหัวถูกหูก็ได้ สัตว์ หมา อวัยวะ ปาก, หัว คำกริยา เล่น, เลีย, ต่อย สิ่งของ สาก หมวด คำพังเพย

 คำสุภาษิตที่คล้ายกัน