ไม้ล้มข้ามได้ คนล้มอย่าเพิ่งข้าม

คำสุภาษิต

หมายถึง ไม้ล้มข้ามไปไม่มีอันตรายอะไร แต่คนที่เคยมีอำนาจวาสนา แล้วหมดอำนาจ อย่าไปซ้ำเติมเขา เพราะเขาอาจกลับมามีอำนาจอีกได้

ประเภทสำนวน

"ไม้ล้มข้ามได้ คนล้มอย่าเพิ่งข้าม" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนโดยตรงและชัดเจน ให้คนมีความเมตตากรุณา ไม่ซ้ำเติมผู้ที่ประสบความทุกข์ยาก มีลักษณะเป็นคำสอนที่สมบูรณ์ในตัวเองและเข้าใจความหมายได้ทันที

ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง

สุภาษิตนี้สอนให้มีความเมตตากรุณาต่อเพื่อนมนุษย์ โดยเปรียบเทียบระหว่างไม้กับคน คือเมื่อต้นไม้ล้มลงสามารถก้าวข้ามได้ แต่เมื่อคนล้มลง (ประสบความทุกข์ยาก ตกอับ) ไม่ควรก้าวข้าม (ซ้ำเติม เหยียบย่ำ) ควรช่วยเหลือให้ลุกขึ้นได้อีกครั้ง

ตัวอย่างการใช้สำนวน "ไม้ล้มข้ามได้ คนล้มอย่าเพิ่งข้าม" ในประโยค

  • เมื่อเพื่อนร่วมงานถูกไล่ออกเพราะทำงานผิดพลาด แทนที่จะนินทาว่าร้าย เราควรปลอบใจและให้กำลังใจเขา ตามสุภาษิต ไม้ล้มข้ามได้ คนล้มอย่าเพิ่งข้าม
  • ครอบครัวของนายสมชายประสบปัญหาเศรษฐกิจ แทนที่เพื่อนบ้านจะดูถูกเหยียดหยาม กลับช่วยหางานให้ทำ เพราะรู้ดีว่า ไม้ล้มข้ามได้ คนล้มอย่าเพิ่งข้าม

สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย

สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน

สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา

คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี

 หมายเหตุ

คำสุภาษิต หรือ สำนวนสุภาษิต คือ คำในภาษาไทยที่ใช้ในการสื่อสารเชิงเปรียบเทียบอุปมาอุปมัย มักมีความหมายในการตักเตือนสั่งสอนในทางบวก มีความหมายที่ดี เช่น รักยาวให้บั่นรักสั้นให้ต่อ น้ำเชี่ยวอย่าขวางเรือ

สำนวนไทย หมายถึง ถ้อยคำ กลุ่มคำ หรือประโยคที่ไม่ได้แปลความหมายตรง ๆ แต่มีความหมายเชิงเปรียบเทียบแฝงอยู่ เช่น สอนจระเข้ให้ว่ายนํ้า รำไม่ดีโทษปี่โทษกลอง

คำพังเพย หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวเป็นกลาง ๆ เพื่อให้ตีความเข้ากับเรื่อง มีความหมายแฝงอยู่ อาจเป็นคำที่ใช้สื่อในทางเปรียบเปรย หรือในทำนองเสียดสี เช่น กระต่ายตื่นตูม เสียน้อยเสียยากเสียมากเสียง่าย

 ภาพประกอบไม้ล้มข้ามได้ คนล้มอย่าเพิ่งข้าม

  • คำสุภาษิต: ไม้ล้มข้ามได้ คนล้มอย่าเพิ่งข้าม หมายถึง?, หมายถึง ไม้ล้มข้ามไปไม่มีอันตรายอะไร แต่คนที่เคยมีอำนาจวาสนา แล้วหมดอำนาจ อย่าไปซ้ำเติมเขา เพราะเขาอาจกลับมามีอำนาจอีกได้ คำกริยา ล้ม, ข้าม คนทั่วไป คน ธรรมชาติ ไม้ หมวด สุภาษิต

 คำสุภาษิตที่คล้ายกัน