ทําให้หลุดออกมาด้วยคาถาอาคม เช่น สะเดาะโซ่ตรวน สะเดาะกุญแจ; ทำให้หมดสิ้นไปหรือเบาบางลง เช่น ทำบุญสะเดาะเคราะห์ ปล่อยนกปล่อยปลาสะเดาะเคราะห์.
ประเภทสำนวน
"ปล่อยนกปล่อยปลา" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นสุภาษิตที่มีลักษณะเป็นคำสอนโดยตรง เกี่ยวกับการสร้างบุญกุศลและการให้อิสระแก่สิ่งมีชีวิต มีข้อคิดที่ชัดเจน ไม่ต้องตีความเพิ่มเติม สอนให้กระทำสิ่งดีงามตามหลักพุทธศาสนา
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้มีที่มาจากความเชื่อในพุทธศาสนาเรื่องการปล่อยสัตว์เป็นการทำบุญ โดยเฉพาะการปล่อยนกปล่อยปลาที่ถูกจับมาขังไว้ให้กลับคืนสู่ธรรมชาติ เป็นการให้ชีวิตและอิสรภาพแก่สัตว์ ซึ่งถือเป็นการสร้างบุญกุศล การให้อภัยทาน และแสดงความเมตตากรุณาต่อสรรพชีวิต
ตัวอย่างการใช้สำนวน "ปล่อยนกปล่อยปลา" ในประโยค
- ทุกวันพระ คุณยายมักพาหลานไปปล่อยนกปล่อยปลาที่วัด เพื่อสอนให้หลานมีจิตใจเมตตาต่อสัตว์
- เขานิยมปล่อยนกปล่อยปลาในวันสำคัญทางศาสนา เพื่อเป็นการทำบุญให้กับผู้ล่วงลับ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี