ตัวคนเดียว อยู่คนเดียว ไม่มีเพื่อนฝูง
คนเดียวโดดเดี่ยวไม่มีพรรคพวก, ตัวคนเดียวไม่มีญาติพี่น้อง
ประเภทสำนวน
"หัวเดียวกระเทียมลีบ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเปรยโดยใช้ลักษณะของกระเทียมลีบที่มีเพียงหัวเดียว มาเปรียบกับสถานการณ์ของคน มีความหมายแฝงที่ต้องตีความเพิ่มเติม ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่วลีที่มีความหมายเฉพาะที่แปลตรงตัวไม่ได้เหมือนสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้เปรียบเทียบกับลักษณะของกระเทียมที่มีเพียงหัวเดียว ซึ่งแตกต่างจากกระเทียมทั่วไปที่แยกเป็นกลีบๆ หลายกลีบในหนึ่งหัว กระเทียมลีบที่มีเพียงหัวเดียวจึงดูโดดเดี่ยว เล็ก และไม่เติบโตเท่าที่ควร นำมาเปรียบกับคนที่ต้องทำงานหรือใช้ชีวิตเพียงลำพัง ไม่มีพวกพ้อง ไม่มีคนช่วยเหลือ ทำให้มีกำลังน้อย ต้องเผชิญหน้ากับอุปสรรคโดยลำพัง จึงประสบความยากลำบากมากกว่าคนที่มีพวกพ้อง
ตัวอย่างการใช้สำนวน "หัวเดียวกระเทียมลีบ" ในประโยค
- แกเป็นหัวเดียวกระเทียมลีบ ลำบากเอาการอยู่นะ ไม่มีญาติพี่น้องคอยช่วยเหลือเลย
- การทำธุรกิจแบบหัวเดียวกระเทียมลีบมันเหนื่อย ถ้ามีหุ้นส่วนหรือคนร่วมทุนจะดีกว่า
- นักการเมืองคนนั้นเหลือแต่หัวเดียวกระเทียมลีบ พรรคพวกที่เคยสนับสนุนแยกย้ายไปหมดแล้ว
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"หัวเดียวกระเทียมลีบ" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเปรยถึงคนที่มีลักษณะเป็นพวกเดียวหรือเป็นตัวของตัวเอง ต้องตีความความหมายเปรียบเทียบ ไม่ใช่คำสอนโดยตรงเหมือนสุภาษิต และไม่ใช่วลีที่มีความหมายเฉพาะอย่างสำนวนไทย
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
มีที่มาจากลักษณะของกระเทียมที่มักมีหลายกลีบในหัวเดียวกัน แต่บางครั้งจะพบกระเทียมที่มีเพียงกลีบเดียวขนาดใหญ่หรือกลีบเล็กลีบเดียว เรียกว่า 'กระเทียมลีบ' ซึ่งมีลักษณะแตกต่างจากกระเทียมทั่วไปที่มีหลายกลีบ จึงนำมาเปรียบกับคนที่มีความคิดเป็นของตัวเอง ไม่คล้อยตามผู้อื่น หรือตัดสินใจทำอะไรคนเดียว
ตัวอย่างการใช้สำนวน "หัวเดียวกระเทียมลีบ" ในประโยค
- พี่สมชายเป็นคนหัวเดียวกระเทียมลีบ ถ้าเขาตัดสินใจจะทำอะไรแล้ว ใครห้ามก็ไม่ฟัง
- ถึงทั้งทีมจะคัดค้าน แต่เธอก็ยังยืนยันจะทำตามความคิดตัวเอง ช่างหัวเดียวกระเทียมลีบจริงๆ
- เขาไม่เคยยอมคล้อยตามใคร เป็นคนหัวเดียวกระเทียมลีบ ดื้อรั้นมาตั้งแต่เด็ก
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
