ลำเอียง, ไม่เป็นกลาง, เลือกปฏิบัติ
ประเภทสำนวน
"เลือกที่รักมักที่ชัง" จัดว่าเป็น สุภาษิต เพราะว่า เป็นคำสอนที่ให้ข้อคิดโดยตรงเกี่ยวกับธรรมชาติของมนุษย์ โดยสอนว่าเมื่อเราลำเอียงให้ความสำคัญกับสิ่งหนึ่งมากเกินไป มักจะเกิดความไม่พอใจกับอีกสิ่งหนึ่ง มีลักษณะเป็นข้อคิดที่สมบูรณ์ในตัวเอง
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
สุภาษิตนี้สะท้อนความจริงของมนุษย์ที่มักจะมีอคติ เมื่อมีความรักหรือโปรดปรานสิ่งใดสิ่งหนึ่งหรือบุคคลใดบุคคลหนึ่งมากเกินไป ก็มักจะเกิดความไม่พอใจหรือรังเกียจสิ่งอื่นหรือบุคคลอื่น โดยเฉพาะสิ่งที่ตรงข้ามหรือแตกต่างจากสิ่งที่ตนรัก เป็นการเตือนให้ระวังความลำเอียงในการตัดสินใจหรือการปฏิบัติต่อผู้อื่น
ตัวอย่างการใช้สำนวน "เลือกที่รักมักที่ชัง" ในประโยค
- ในการบริหารงาน ผู้จัดการควรระวังไม่ให้เลือกที่รักมักที่ชัง เพราะจะทำให้พนักงานรู้สึกไม่เป็นธรรมและขาดความเคารพ
- พ่อแม่ต้องไม่เลือกที่รักมักที่ชังกับลูกๆ เพราะจะสร้างความริษยาและความขัดแย้งในครอบครัว
- การเลือกที่รักมักที่ชังในการเรียนวิชาต่างๆ อาจทำให้เราละเลยความรู้สำคัญในวิชาที่ไม่ชอบ
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
ประเภทสำนวน
"เลือกที่รักมักที่ชัง" จัดว่าเป็น คำพังเพย เพราะว่า เป็นคำเปรียบเปรยที่มีความหมายแฝง และต้องตีความเพิ่มเติม แสดงถึงธรรมชาติของมนุษย์ที่มักจะมีความลำเอียง เข้าข้างคนที่ตนเองรัก การเปรียบเทียบระหว่างความรักและความชังทำให้เป็นคำพังเพยที่ชัดเจน
ที่มาและแนวคิดเบื้องหลัง
คำพังเพยนี้สะท้อนธรรมชาติของมนุษย์ที่มักมีอคติ โดยเมื่อเรารักใครหรือชอบใคร เรามักจะเข้าข้างหรือให้ความสำคัญกับคนนั้นมากกว่า ขณะเดียวกันก็มักรู้สึกไม่ชอบหรือมองข้ามคนที่เราไม่ถูกชะตาด้วย แสดงถึงความลำเอียงที่มักเกิดขึ้นในความสัมพันธ์ของมนุษย์
ตัวอย่างการใช้สำนวน "เลือกที่รักมักที่ชัง" ในประโยค
- ครูคนนี้เลือกที่รักมักที่ชังชัดเจน นักเรียนคนไหนเป็นลูกคนมีฐานะก็จะให้คะแนนดีเสมอ
- การตัดสินคดีต้องยึดหลักความยุติธรรม ไม่ใช่เลือกที่รักมักที่ชังตามความพอใจส่วนตัว
- แม่ไม่เคยเลือกที่รักมักที่ชังกับลูกๆ ทุกคนได้รับความรักเท่าเทียมกัน
สรุปและทบทวนเรื่อง สำนวน สุภาษิต และคำพังเพย
สุภาษิต และคำพังเพย จัดเป็น "สำนวน" ด้วยกันทั้งคู่ เพราะมีความหมายในเชิงเปรียบเทียบ และเป็นถ้อยคำที่ใช้สืบเนื่องกันมานาน
สุภาษิต เป็นถ้อยคำที่มักใช้คำสั้น ๆ กะทัดรัดแต่มีความหมายลึกซึ้ง มีสัมผัสคล้องจอง ส่วนใหญ่สุภาษิตที่ใช้ในสังคมไทยมักมีที่มาจากคำสอนทางพุทธศาสนา
คำพังเพย เป็นถ้อยคำที่ให้ข้อคิด โดยกล่าวถึงพฤติกรรมหรือธรรมชาติรอบตัว ส่วนมากมักเป็นถ้อยคำที่เป็นข้อสรุปการกระทำหรือพฤติกรรมทั่วไป อาจมีที่มาจากนิทาน ตำนาน วรรณคดี
